Το δόγμα που έχει κυριαρχήσει τα τελευταία χρόνια στις δυτικές κοινωνίες, θα λέγαμε ότι είναι η “θρησκεία της ευκολίας”. Εις το όνομα μιας εύκολης δήθεν ζωής ο σύγχρονος άνθρωπος εργάζεται 8-10 ώρες μπροστά σε μια οθόνη και περνάει τον ελεύθερο του χρόνο πάλι… σε οθόνες! Οι ανθρώπινες προσωπικές επαφές μειώθηκαν, μιας και γιατί να επικοινωνούμε με τους “τοξικούς” (νέες μοντέρνες εκφράσεις) συνανθρώπους μας, ενώ μπορούμε να “διασκεδάσουμε” με το κινητό ή τον υπολογιστή μας; Όλοι οι “lifecoaches” συστήνουν να “νοιαζόμαστε μόνο για τον εαυτό μας”. Οπότε μια “εύκολη” και χωρίς “άγχος ζωή”, προϋποθέτει όσο το δυνατόν λιγότερη κοινωνική επαφή, χρήση της τεχνολογίας σε κάθε τομέα της προσωπικής και δημόσιας ζωής. Πλέον, πολλές διαδικασίες (τραπεζικές, δημοσίου, κτλ), πραγματοποιούνται ψηφιακά. Όλα τα κάνεις “μόνος” σου από την αγαπημένη σου οθόνη για ευκολία. Με την τεχνητή νοημοσύνη, πιθανόν, στο μέλλον να μην χρειάζεται να “κουράζεσαι” να πατάς ούτε τα κουμπιά, αλλά αυτοματοποιημένα η AI θα σου δίνει τις “λύσεις” που χρειάζεσαι.
Κι όμως, υπάρχει ένα τεράστιο παράδοξο. Όλη αυτή η “ευκολία”, τελικά οδηγεί σε περισσότερα προβλήματα. Η τεράστια κρατική γραφειοκρατία δεν καταργείται, ούτε μειώνεται ουσιαστικά, αλλά ψηφιοποιείται. Το άγχος, τα ψυχολογικά προβλήματα, η αίσθηση της μοναξιάς, οι καταθλίψεις αυξάνονται συνεχώς. Ο άνθρωπος με τις συνεχείς υποχωρήσεις για χάρη τις ευκολίας του, έχει θυσιάσει σημαντικά θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα και βασικές προσωπικές ελευθερίες. Ύπουλα και δόλια καταργείται το δικαίωμα του συνέρχεσθαι (το είδαμε και χαρακτηριστικά με τις χουντικές πρακτικές επί καραντινών), της ελευθερίας της δημόσιας έκφρασης λόγου, την επιλογής διαφορετικών τρόπων πληρωμών, διαδικασιών και προσωπικών επικοινωνιών. Ακόμη και οι συγκεντρώσεις απαγορεύονται ή περιορίζονται για να μην υπάρχει “διατάραξη της εύρυθμης κοινωνικής λειτουργίας”. Όλες οι οικονομικές κινήσεις καταγράφονται και ελέγχονται από το κεντρικό κρατικό σύστημα πατερούλη. Ενώ οι δημοσιογράφοι των μεγάλων καναλιών ειρωνεύονται και στοχοποιούν τους απλούς πολίτες που αντιδρούν και εκφράζουν τις ανησυχίες τους λέγοντας πως “αν είναι να γίνει πιο εύκολη η ζωή μου βάζω και το τσιπάκι στο μέτωπο”. Όλα στο βωμό της ευκολίας. Βέβαια στον αξιακό κώδικα των Ηρώων και στον πνευματικό αγώνα των Αγίων, η έννοια της ευκολίας είχε πάντα αρνητική σημασία. Αρετές για κάθε αγωνιστή είναι το θάρρος, η θυσία για τον συνάνθρωπο και όχι για το εγώ μας, η εγκράτεια, η άσκηση του σώματος, η δυναμική αντιμετώπιση των δυσκολιών. Σε καμία περίπτωση, βέβαια, δεν δαιμονοποιούμε την σημαντική χρησιμότητα της τεχνολογίας, τα επιστημονικά επιτεύγματα ή πολλές διαδικασίες ψηφιοποίησης οι οποίες βοηθάνε τον απλό πολίτη στην καθημερινότητά του. Επισημαίνουμε όμως την επικινδυνότητα της νοοτροπίας του μέσου συγχρόνου ανθρώπου για συνεχή “διευκόλυνση” και καλοπέραση με κόστος πολλές φορές το ίδιο μας το αυτεξούσιο.
