Ένα περισπούδαστο κείμενο για την ελληνική συνείδηση στη Μακεδονία

Γράφει ο Ελευθέριος Σκιαδάς

 

«Η Ελληνική συνείδηση μετά φανατισμού υποστηρίζει ότι ολόκληρος η Μακεδονική χώρα μέχρι της γραμμής Στρούγγα ή τουλάχιστον μέχρι της Στρούγγα Κεπρελύ επί του Αξιού είναι Ελληνική. Και πως ήτο δυνατόν να έχει άλλως το πράγμα προκειμένου περί της πατρίδος του Φιλίππου και του Μεγάλου Αλεξάνδρου». Η διαπίστωση αυτή δημοσιεύτηκε πριν 120 χρόνια, το 1905, στο έγκριτο και περισπούδαστο περιοδικό «Rundschau» του Βερολίνου. Το σημαντικότερο, όμως, ήταν το γεγονός ότι είχε γραφεί από έναν άνθρωπο που κάθε άλλο παρά φιλικός προς την Ελλάδα θα μπορούσε να θεωρηθεί. Έφερε την υπογραφή του Πρώσου στρατιωτικού βαρόνου Γκολτς πασά (Wilhelm Leopold Colmar Freiherr von der Goltz, 1843-1916), όπως τον αποκαλούσαν στην Ελλάδα. Ήταν οργανωτής και επιτελάρχης του τουρκικού στρατού κατά τον ελληνοτουρκικό πόλεμο (1897)!

Δηλαδή, ο 62χρονος, τότε, υπερεθνικιστής, ο οποίος επί μια ολόκληρη δωδεκαετία οργάνωνε τη στρατιωτική δομή της οθωμανικής αυτοκρατορίας, θεωρούσε δεδομένο ότι η ελληνική συνείδηση απλωνόταν μέχρι την Οχρίδα. Εκεί, δηλαδή, όπου βρίσκεται η πόλη και περιοχή Στρούγγα (Στρούγκα). Το αρχαίο όνομά της ήταν Εγχαλών, από την αρχαία ελληνική λέξη για το χέλι, είδος ψαριού που ζει στη λίμνη της Οχρίδας. Έγραψε πολλά όμως ακόμα σε εκείνο το άρθρο του ο Γκολτς, ο οποίος ήταν φυσικό να γνωρίζει άριστα την κατάσταση στα Βαλκάνια. Υποστήριζε, λοιπόν, χρησιμοποιώντας προφανώς το πλούσιο αρχείο του, ότι το ελληνικό στοιχείο ήταν αυτό που υπερτερούσε στη Μακεδονία.

Στη συνέχεια θεωρούσε πως είχαν πολύ θράσος οι Βούλγαροι, που τότε διεκδικούσαν τμήμα της Μακεδονίας, και χωρίς να αφήνει καμία αμφισβήτηση χαρακτήριζε ελληνικό τον πληθυσμό. Ο Γκολτς υπήρξε φανατικός ανθέλληνας και συνέχιζε να στηρίζει τις τουρκικές θέσεις ακόμα και όταν είχε αποχωρήσει από την υπηρεσία του τουρκικού δημοσίου. Από τις επιστολές του αποκαλύπτεται πως αναγνώριζε τα δίκαια του Ελληνισμού και συνιστούσε στου Τούρκους, αφενός, να παραμείνουν στη Μακεδονία και, αφετέρου, να επιτεθούν στη Βουλγαρία, που προσπαθούσε να σφετεριστεί τα εδάφη. Σημείωνε, μάλιστα, πως η αμφισβήτηση της ελληνικότητας των εδαφών γεννούσε πικρά συναισθήματα στην ελληνική ψυχή!

«Εν τη Βαλκανική Χαρσονήσω Χριστιανός και Έλλην ήσαν έννοιαι ταυτόσηνοι όπως ταυτόσημοι είναι αι έννοιαι Μωαμεθανός και Τούρκος» έγραφε χαρακτηριστικά, αφαιρώντας κάθε επιχείρημα από όσους προέβαλλαν απαιτήσεις επί ελληνικών εδαφών. Προχωρούσε, όμως, ακόμα περισσότερο ο Γκολτς πασάς, λέγοντας πως «αι λοιπαί εθνότητες της χώρας αυτή (σ.σ.: Μακεδονίας) είναι προϊόντα της Ευρωπαϊκής εφευρέσεως. Τω όντι δε μόλις προ ολίγου έκαμναν ταύτας γνωστάς οι Ευρωπαίοι εθνολόγοι»! Βεβαίως ο ίδιος δεν παρέλειπε να τονίζει πως ήταν ισχυρή η παρουσία του τουρκικού στοιχείου, αλλά κατέθετε συγκεκριμένα περιστατικά τα οποία αποκάλυπταν πως στη Μακεδονία ήταν αναμμένη η φλόγα του ελληνικού πατριωτισμού, η οποία τροφοδοτείτο από την ακαταγώνιστη δύναμη της εθνικής συνείδησης.

Έλεγε, λοιπόν, πως κάποτε συνάντησε σε μια εκδρομή του άνδρες χαρακτηριστικού σλαβικού τύπου, αλλά και με την ανάλογη ενδυμασία. Τους ρώτησε, λοιπόν, αν είναι Σλάβοι. «Όχι! Ημείς ήμεθα Έλληνες» του απάντησαν κι εκείνος μετέφερε εντυπωσιασμένος το περιστατικό στο χαρτί. Συμπληρώνοντας ότι σε κάθε συζήτηση που γινόταν όλο και κάποιος βρισκόταν να φωνάξει «Εγώ είμαι Έλλην»!

 

*Το παρόν άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα δημοκρατία στις 10/1/2025.

Σχετικές δημοσιεύσεις

Αφήστε ένα σχόλιο