Μετά την θριαμβευτική είσοδο στα Ιεροσόλυμα ο Κύριος Ιησούς Χριστός ήρθε στον ναό. Εκεί ήταν και μερικοί Έλληνες που είχαν έρθει για να προσκυνήσουν και απευθύνθηκαν στον απόστολο Φίλιππο με την παράκληση να τους επιτρέψουν να πλησιάσουν τον Κύριο Ιησού, διότι ήθελαν να Τον δουν. «Ἔρχεται Φίλιππος, καὶ λέγει τῷ ᾿Ανδρέᾳ, καὶ πάλιν ᾿Ανδρέας καὶ Φίλιππος λέγουσι τῷ ᾿Ιησοῦ. Ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς ἀπεκρίνατο αὐτοῖς λέγων· ἐλήλυθεν ἡ ὥρα, ἵνα δοξασθῇ ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου»(Ιω. 12, 22-23).
Τι απροσδόκητη απάντηση! Δεν απάντησε ούτε μία λέξη στην παράκληση αυτών που επιθυμούσαν να Τον δουν. Ήταν βαθιά απορροφημένος στις λυπηρές σκέψεις Του για το πικρότατο ποτήριο των παθών πάνω στον σταυρό του Γολγοθά, το οποίο έμελε να πιει μέχρι τέλους μετά από πέντε μέρες.
Όλες οι σκέψεις Του ήταν στραμμένες στον σταυρό και γι’ αυτό έδωσε μία τέτοια απροσδόκητη απάντηση στους αποστόλους: «ἐλήλυθεν ἡ ὥρα, ἵνα δοξασθῇ ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου». Τα φρικτά πάθη Του τα χαρακτηρίζει ως την ώρα της ύψιστης δόξης Του. «Ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐὰν μὴ ὁ κόκκος τοῦ σίτου πεσὼν εἰς τὴν γῆν ἀποθάνῃ, αὐτὸς μόνος μένει· ἐὰν δὲ ἀποθάνῃ, πολὺν καρπὸν φέρει» (Ιω. 12,24).
Όλες οι σκέψεις Του ήταν συγκεντρωμένες στην ύψιστη εκείνη φρικτή ώρα των παθών και του θανάτου και γι’ αυτό αναφέρθηκε στον σπόρο του σίτου που πέφτει στη γη• γι’ αυτό έλεγε ότι αν ο σπόρος δεν πεθάνει, μένει ένας μονάχα σπόρος, αν όμως πεθάνει, τότε φέρνει άφθονο καρπό. Γνώριζε ποιους ανεκτίμητους καρπούς θα φέρει στον κόσμο ο θάνατός Του πάνω στον Σταυρό• γνώριζε ότι με τον σταυρό θα νικήσει τον κόσμο και τον διάβολο.
Οι άνθρωποι που δεν πιστεύουν, όπως παλαιότερα οι Ιουδαίοι, μας χλευάζουν, όταν στις μέρες του Αγίου Πάσχα ψάλλουμε το μέγα τροπάριο: «Χριστὸς ἀνέστη ἐκ νεκρῶν, θανάτῳ θάνατον πατήσας…». Γι’ αυτούς είναι παράλογο να ακούν ότι ο θάνατος μπορεί να καταπατηθεί διά του θανάτου, ότι ο θάνατος μπορεί να υπερισχύσει του θανάτου. Κατ’ αυτόν τον τρόπο σκέπτονται όλοι, όσοι για τον ανθρώπινο θάνατο δεν έχουν κατά νου κάτι διαφορετικό, παρά μόνο το ψόφιο σκυλί που ρίχτηκε στον λάκκο και το κατέφαγαν τα σκουλήκια• όλοι, όσοι δεν γνωρίζουν ότι πέραν του θανάτου μάς ανοίγεται μία νέα ζωή, η ζωή του πνεύματος, η αθάνατη και αιώνια ζωή.
Μία καταπληκτική παραβολή από την καθημερινότητα επέλεξε ο Κύριος Ιησούς Χριστός, όταν αναφερόταν στον σπόρο του σίτου. Αλήθεια δεν είναι ότι εάν ο σπόρος δεν σαπίσει, δεν πάψει η ύπαρξή του στην ξερή αυτή μορφή και κατ’ αυτή την έννοια δεν πεθάνει, τότε δεν θα εκδηλωθεί η τεράστια ζωτική δύναμη που κρύβεται μέσα του και δεν θα δώσει νέα ζωή σε μεγάλο και ωραιότατο φυτό;
Απόλυτα αληθινή είναι αυτή η παραβολή, διότι έτσι συμβαίνει και με τον άνθρωπο που πεθαίνει. Δεν πεθαίνει, μόνο παύεται η ύπαρξή του, η ύπαρξη στο σώμα, όμως το πνεύμα με τον θάνατο απελευθερώνεται από το σώμα, συνεχίζει να ζει την αθάνατη ζωή, τόσο περισσότερο ωραία και μεγάλη, όσο ωραίο και μεγάλο είναι το φυτό σε σύγκριση με τον σπόρο, από τον οποίο φυτρώνει.
Ο Κύριος γνώριζε, ότι ο θάνατός Του θα φέρει αναρίθμητους καρπούς στο ανθρώπινο γένος. Γνώριζε ότι από τον σταυρό Του θα ανατείλει για εμάς μία νέα ζωή, η μακαρία, η αιώνια και ατελεύτητη ζωή. Γνώριζε ότι με τον σταυρό Του θα συντρίψει το κεφάλι του αρχαίου όφεως, με άλλα λόγια του διαβόλου και θα νικήσει τον θάνατο. Στον πνευματικό θάνατο αναφερόμαστε, όταν ψάλλουμε στον Κύριο: «Χριστὸς ἀνέστη ἐκ νεκρῶν, θανάτῳ θάνατον πατήσας…». Καταπάτησε τον πνευματικό μας θάνατο, μας ελευθέρωσε από την εξουσία του διαβόλου.
Ακούστε παρακάτω τα λόγια του Κυρίου Ιησού Χριστού: «ὁ φιλῶν τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἀπολέσει αὐτήν, καὶ ὁ μισῶν τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἐν τῷ κόσμῳ τούτῳ, εἰς ζωὴν αἰώνιον φυλάξει αὐτήν» (Ιω. 12,25). Ω, εσείς οι δυστυχείς, που με όλη σας την ψυχή είστε δεμένοι με τα μηδαμινά αγαθά του κόσμου τούτου• ω, εσείς οι δυστυχείς, που αγαπάτε την τιποτένια και βδελυρή ζωή σας, η οποία έχει παραδοθεί ολοκληρωτικά στα γήινα πάθη• σε εσάς ο Χριστός λέει ότι θα χάσετε την ζωή σας, θα χάσετε την αιώνια και ατελεύτητη ζωή, την ζωή του πνεύματος.
Όμως εσείς οι μακάριοι, που δεν λογαριάζετε την ζωή σας όσο κρατάει ο κόσμος αυτός, θα την φυλάξετε στην αιώνια ζωή. Εσείς που τυραννιέστε από την αμαρτωλότητά σας, από τις αισχρές και βδελυρές σας πράξεις, εσείς που μισείτε στην ζωή σας στον κόσμο αυτό, που επιδιώκετε με όλη σας την καρδιά την αλήθεια και την αιώνια ζωή, εσείς θα την φυλάξετε αιωνίως, « ἐὰν ἐμοὶ διακονῇ τις, ἐμοὶ ἀκολουθείτω, καὶ ὅπου εἰμὶ ἐγώ, ἐκεῖ καὶ ὁ διάκονος ὁ ἐμὸς ἔσται· καὶ ἐάν τις ἐμοὶ διακονῇ, τιμήσει αὐτὸν ὁ πατήρ» (Ιω. 12,26).
Ο Κύριος απαιτεί από εμάς να μισήσουμε την ζωή μας και να Τον ακολουθήσουμε έως τον Γολγοθά• να Τον αγαπήσουμε με όλη μας την ψυχή, να θυσιάσουμε ακόμα και την ζωή μας, εάν αυτό απαιτεί η μεγάλη αιώνια αλήθεια.
Εάν χρειαζόταν να προσφέρουμε την ζωή μας στην πάλη με το κακό του κόσμου, για την αιώνια αλήθεια, τότε δεν θα σταματούσαμε ακόμα και ενώπιον του θανάτου για την αλήθεια. Και ο Χριστός υπόσχεται, ότι οποιοσδήποτε θα Τον ακολουθήσει στον σταυρικό δρόμο, θα τιμηθεί από τον Ουράνιο Πατέρα Του. Ο κύριος μας καλεί σε πάλη με το κακό, εναντίον της αδικίας του κόσμου, μας καλεί σε αυτή την πάλη μέχρι του σημείου να χύσουμε το αίμα μας, όπως ακριβώς έκαναν όλοι οι μακάριοι μάρτυρες. «Νῦν ἡ ψυχή μου τετάρακται, καὶ τί εἴπω; πάτερ, σῶσον με ἐκ τῆς ὥρας ταύτης. ἀλλὰ διά τοῦτο ἦλθον εἰς τὴν ὥραν ταύτην» (Ιω. 12,27). η αγία Του ψυχή σφόδρα θλιβόταν, όπως κάθε ανθρώπινη ψυχή, η οποία φοβάται ενώπιον των τόσο φρικτών μαρτυρίων, όπως αυτά που υπέφερε ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός.
Η ψυχή Του πονούσε, είχε καταληφθεί από ταραχή. Με φρίκη ατένιζε τον σταυρό, στον οποίο επρόκειτο να ανυψωθεί σε πέντε μέρες. Όμως αμέσως υπερίσχυσε το μεγαλείο του πνεύματος• είναι δυνατόν να παρακαλέσει τον Πατέρα Του να Τον απαλλάξει από αυτή την φοβερή ώρα; Ω, όχι! Μα για αυτή την ώρα ήρθε στον κόσμο. «Νῦν κρίσις ἐστὶ τοῦ κόσμου τούτου, νῦν ὁ ἄρχων τοῦ κόσμου τούτου ἐκβληθήσεται ἔξω» (Ιω. 12,31). Πάλι παρουσιάστηκε ενώπιον των πνευματικών οφθαλ΄μών Του το μεγαλείο του έργου Του. Γνώριζε ότι την ώρα που θαπεθάνει πάνω στο σταυρό, ο άρχοντας του κόσμου τούτου, ο διάβολος, θα εκβληθεί έξω.
«Κἀγὼ ἐὰν ὑψωθῶ ἐκ τῆς γῆς, πάντας ἑλκύσω πρὸς ἐμαυτόν» (Ιω. 12,31). Όταν θα υψωθεί στον σταυρό, όταν μετά την ένδοξη Ανάστασή Του θα αναληφθεί στον ουρανό, τότε όλους θα τους ελκύσει κοντά Του, τότε και ο άρχων του κόσμου τούτου θα εκβληθεί έξω. και αυτό εκπληρώθηκε, διότι η φρικτή Σταύρωσή Του αγκάλιασε όλο τον κόσμο• όλες οι καρδιές ρίγησαν. Και η ένδοξη Ανάσταση και η Ανάληψή Του επικύρωσαν την πίστη στην Θεότητά Του και στην εξιλέωση όλου του κόσμου.
Δεν κάλεσε μόνο τους Ιουδαίους, αλλά και τους Έλληνες, τους Ρωμαίους και όλους τους άλλους εθνικούς. Και στα μακάρια εκείνα πάλι χρόνια και στον Μεσαίωνα όλοι σέβονταν υπερβολικά τον Κύριο Ιησού, τιμούσαν με δέος τον σταυρό Του. Η βαθιά πίστη σε Αυτόν κατείχε όλες τις ανθρώπινες ψυχές, κατηύθυνε την ζωή των λαών. Όμως είναι έτσι και τώρα; Δεν είναι καθόλου το ίδιο. Πλέον μεγάλο πλήθος ανθρώπων δεν προσκυνάει τον σταυρό του Χριστού, δεν τον σέβεται. Και όχι μόνο δεν τον σέβεται, αλλά τον χλευάζει, τον υβρίζει, είναι έτοιμοι ακόμα και να τον ποδοπατήσουν. Τι συνέβη; Τι υποδηλώνει αυτό; Γιατί άρχισε σταδιακά να σιγοσβήνει και να ελαττώνεται στις καρδιές των ανθρώπων η πίστη στον Κύριο Ιησού, η τιμή στον Σωτήρα του κόσμου, ο σεβασμός στον τίμιο Σταυρό Του; Διότι το γνώρισμα των ανθρώπων είναι, με το πέρασμα των χρόνων, να ξεχνούν ακόμα και τα πιο σημαντικά γεγονότα, ακόμα και τα πιο μεγάλα, που είχαν ζήσει πρωτύτερα.
Είναι γνώρισμα των ανθρώπων να ξεχνούν κάθε μεγάλο και να βουλιάζουν στο μηδαμινό και ασήμαντο. Άραγε αυτό είναι γνώρισμα όλων; Όχι, δεν είναι όλων. Αυτό είναι γνώρισμα των ρηχών, κενών και τιποτένιων ψυχών, οι οποίες δεν ποθούν την αιώνια δικαιοσύνη, δεν επιδιώκουν να βασιλεύει αιώνια δικαιοσύνη στην καρδιά τους, στους ανθρώπους που τους περιτριγυρίζουν και σε όλους τους λαούς.
Οι άνθρωποι με αβαθή ψυχή, οι κενοί άνθρωποι σκέφτονται μόνο τις καθημερινές ανάγκες, την τιποτένια ικανοποίηση του εγωισμού τους, εκείνες τις σιχαμερές απολαύσεις του κόσμου τούτου, οι οποίες τίποτα δεν αξίζουν. Τέτοιου είδους άνθρωποι εύκολα ξεχνούν κάθε μεγάλο, κάθε άγιο, το οποίο πρωτύτερα σέβονταν.
Είναι όμοιοι με τα κουνούπια και τις σκνίπες, τα οποία παρασύρει μακριά το απαλό αεράκι. Έτσι και αυτοί με κάθε άνεμο διδασκαλίας, με τα θορυβώδη γεγονότα της κοινωνικής ζωής παρασύρονται μακριά από το πλέον μεγάλο και πολύτιμο, το οποίο δεν θα έπρεπε να ξεχνούν. Ξεχνούν όλα όσα είναι άγια, αιώνια και αληθινά. Η μεγάλη συμφορά της ανθρωπότητας είναι ότι τέτοιοι άνθρωποι με ρηχή ψυχή αποτελούν την πλειοψηφία, και ίσως μάλιστα, την συντριπτική πλειοψηφία.
Οι άνθρωποι με ψυχή βαθιά, που “διψούν” την αιώνια δικαιοσύνη, οι οποίοι ποτέ δεν ξεχνούν όλες τις άγιες εμπειρίες, που κάποτε είχαν βιώσει, αυτοί οι άνθρωποι είναι πάντα μειονότητα. Αυτοί είναι το μικρό ποίμνιο του Χριστού, για το οποίο ο Ίδιος ο Σωτήρας μας είπε ότι από ένα σημείο και μετά, όλο και περισσότερο θα λιγοστεύει ο αριθμός αυτού του ποιμνίου. Διότι ακούσατε από τα χείλη Του τα φοβερά αυτά λόγια: «Πλὴν ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐλθὼν ἆρα εὑρήσει τὴν πίστιν ἐπὶ τῆς γῆς;» (Λκ. 18,8).
Θα έρθει εκείνη η φοβερή ώρα, όταν σχεδόν όλοι θα ξεχάσουν τον θεό, θα στρέψουν τα νώτα τους στον σταυρό, όταν σχεδόν όλοι θα χάσουν την πίστη. Είναι όλοι αυτοί που ο Χριστός δεν ελευθέρωσε με τον θάνατό Του από την εξουσία του διαβόλου. Διότι είπε: «Νῦν κρίσις ἐστὶ τοῦ κόσμου τούτου, νῦν ὁ ἄρχων τοῦ κόσμου τούτου ἐκβληθήσεται ἔξω» (Ιω. 12,31). Άραγε για όλους εκβλήθηκε έξω; Όχι για όλους.
Όλοι αυτοί που δεν αγάπησαν τον Χριστό με όλη τους την καρδιά, που δεν πίστεψαν σε Αυτόν, όλοι αυτοί δεν θα λάβουν την χάρη που δόθηκε από τον κύριό μας Ιησού Χριστό στους ανθρώπους. Αυτοί δεν δέχονται το Σώμα και το Αίμα Του, δεν πιστεύουν σε Αυτόν και δεν έχουν εξιλεωθεί από Αυτόν.
Ποιους απάλλαξε ο Κύριος από την εξουσία του διαβόλου; Μόνον εκείνους που με όλη τους την καρδιά στράφηκαν προς Αυτόν, αυτούς που δεν μπορούν να ατενίζουν τον σταυρό χωρίς δάκρυα, αυτούς που Τον αγάπησαν με όλη τους την ψυχή και την διάνοια. Αυτούς τους εκλεκτούς του θεού που αγάπησαν το καλό, ο κύριος τους απελευθέρωσε με τον θάνατό Του από την εξουσία του διαβόλου. Αυτούς δεν μπορεί να τους πλησιάσει ο διάβολος, ενώπιόν τους τρέμει, φοβούνται όλο οι δαίμονες.
Ας είστε όλοι όμοιοι με αυτούς. Ας μην υπάρχει ανάμεσά μας κάποιος, στον οποίο έχει εξουσία ο σατανάς. Ας αγαπήσουμε με όλη μας την καρδιά τον σταυρό του Χριστού και ας ψάλλουμε σε Αυτόν με όλη μας την ψυχή: «Τὸν Σταυρόν σου προσκυνοῦμε Δέσποτα καὶ τὴν ἁγίαν σου Ἀνάστασιν δοξάζομεν»! Αμήν.
Δευτέρα 27 Σεπτεμβρίου 1948
15η εβδομάδα μετά την Πεντηκοστή
ΠΗΓΗ: ΛΟΓΟΙ ΧΑΡΙΣΤΟΣ, ΑΓΙΟΥ ΛΟΥΚΑ Αρχιεπισκόπου Συμφερουπόλεως και Κριμαίας, Εκδόσεις ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ
