Σαν σήμερα, στις 28 Αυγούστου 2010, ταξιδεύει στην αγκαλιά των Αγγέλων για την Άνω Βασιλεία του Αναστάντος Ιησού Χριστού ο μακαριστός Μητροπολίτης Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας Αυγουστίνος Καντιώτης!
Αιωνία Αυτού η Μνήμη!
«Όλη τὴν Ἑλλάδα πατοῦσε ἕνα θηρίο, θηρίο αἱμοβόρο ποὺ πίνει αἵματα ἁγίων· καὶ αὐτὸ εἶνε ἡ Τουρκία. Τέτοιο ἦταν καὶ εἶνε μέχρι σήμερα. Ποιός μπορεῖ νὰ διηγηθῇ τί ὑπέφεραν οἱ πρόγονοί μας κάτω ἀπὸ τὴν ἡμισέληνο;
Ποιά εἶνε τὰ σπουδαιότερα ἀγαθὰ στὴν ἀνθρώπινη ζωή· ἡ περιουσία, παραπάνω ἀπ᾽ τὴν περιουσία ἡ ζωή, παραπάνω ἀπ᾽ τὴ ζωὴ ἡ τιμή, καὶ παραπάνω κι ἀπὸ τὴν τιμὴ γιὰ μᾶς ἡ λευτεριά. Καὶ ὅλα καταπατοῦνταν.
Ὡς πρὸς τὴν περιουσία, οἱ σκλάβοι δὲν ἐξουσίαζαν τίποτα. Ὁ Τοῦρκος τοὺς εἶχε ρημάξει στὴ φορολογία. Κάποιος ἄνοιξε κατάστιχα στὴ βιβλιοθήκη τῆς Κοζάνης καὶ μέτρησε 100 εἰδῶν φόρους· γιὰ τὰ χωράφια, τὰ γίδια, τὰ πρόβατα, τὰ γελάδια, τὶς κόττες, τὰ παράθυρα, τὶς πόρτες, τὰ ταξίδια, τὰ πανηγύρια, τὶς γιορτές, τοὺς γάμους, τὰ βαφτίσια, τοὺς τάφους… Γιὰ νὰ μπορῇ νὰ ἔχῃ τὸ κεφάλι του στὸν ὦμο ὁ ῥαγιᾶς, πλήρωνε τὸν «κεφαλικὸ φόρο». Ἂν ὁ ἀγᾶς ἐρχόταν σὲ χωριὸ καὶ τοῦ ἔστρωναν νὰ καλοφάῃ, ἔπρεπε νὰ τὸν πληρώσουν – γιατί; γιατὶ …κούρασαν τὰ σαγόνια του· ἦταν ὁ «φόρος τῶν ὀδόντων» τοῦ ἀγᾶ. Μέχρι τέτοιου σημείου! Οἱ Ἕλληνες καλλιεργοῦσαν, ἔβοσκαν, φύτευαν, οἱ Τοῦρκοι θέριζαν, ἔτρωγαν γάλα καὶ βούτυρο, μάζευαν καρπούς.
Οἱ Ἕλληνες δὲν ἐξουσίαζαν σπίτι καὶ οἰκογένεια. Σκέπαζαν τὰ κορίτσια μὲ μαῦρες μαντῆλες, μὴν τὰ δῇ Τοῦρκος καὶ τὰ πάρῃ στὰ χαρέμια, ἐνῷ τὰ ἀγόρια τὰ ἔκαναν γενιτσάρους. Ἕνα ἑκατομμύριο Ἑλληνόπουλα ἅρπαξαν.
Περιουσία καὶ οἰκογένεια δὲν εἶχαν, μήπως εἶχαν θρησκεία; Ἔπρεπε νὰ λειτουργοῦν προτοῦ νὰ βγῇ ὁ ἥλιος, καμπάνες καὶ σήμαντρα δὲν χτυποῦσαν, ἐκκλησιὲς δὲν μποροῦσαν νὰ χτίσουν. Ἂν τολμοῦσε κανεὶς νὰ πῇ κάτι γιὰ τὸ Μωάμεθ, τὸν ὑποχρέωναν ἢ ν᾽ ἀλλάξῃ θρησκεία ἢ νὰ μαρτυρήσῃ. Πολλοὶ μαρτύρησαν τότε, ἀλλὰ καὶ πολλοὶ ἀλλαξοπίστησαν. Στὴν Ἀλβανία (ἀρχαία Ἰλλυρία), ἐνῷ ἦταν ὅλοι Χριστιανοὶ, ἀπὸ τὶς 500 χιλιάδες ὀρθοδόξων ἔμειναν μόνο 50, στοὺς νομοὺς Ἀργυροκάστρου καὶ Κορυτσᾶς· οἱ ἄλλοι ἔγιναν μωαμεθανοί.
Μὲ τέτοιες συνθῆκες θὰ σβήναμε σὰν φυλή. Ἀλλὰ «θαυμαστὸς ὁ Θεὸς ἐν τοῖς ἁγίοις αὐτοῦ», λέει ὁ ψαλμῳδός (Ψαλμ. 67,36)· μᾶς λυπήθηκε καὶ ἔκανε τὸ θαῦμα του, ἔστειλε τὸν ἅγιο Κοσμᾶ τον Αιτωλό.»
~Μακαριστός Αυγουστίνος Καντιώτης