Γράφει ο Διονύσιος Σ. Δραγώνας, Νομικός
Το παρόν άρθρο θα μπορούσε να γραφτεί και προ των εκλογών, αφού άλλωστε ακόμη και οι δημοσκόποι που ειδικεύονται στις εσφαλμένες εκτιμήσεις είχαν προβλέψει το μεγάλο ποσοστό αποχής για το οποίο κάποιοι έλεγαν πως δεν το πίστευαν, αν και το απόγευμα αντίκρισαν τα τελικά νούμερα, που θεωρούνται όνειδος για τη γιορτή της δημοκρατίας, ήτοι τις εκλογές. Δεν ήταν ο καύσωνας του καιρού, αλλά μάλλον ο καύσωνας ένδον των εκλογικών κέντρων, από τα ψηφοδέλτια και τους υποψηφίους που εκπέμπουν άοσμη πολιτικά ζέστη. Εν άλλοις λόγοις, τα κόμματα υπαινικτικά απωθούσαν τον κόσμο με τις φανφάρες τους και τα φληναφήματά τους, ενώ αδιαλείπτως μηρύκαζαν περί άσχετων θεμάτων, όπως ήταν το πόθεν έσχες του Στεφάνου ολίγα μόλις 24ωρα προ της ενάρξεως των ευρωεκλογών.
Η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν υπεισήλθε σε κάποια σοβαρή καμπάνια. Ακόμη, κι όταν κατέφθασε η Φον Ντερ Λάιεν και μίλησε για το πόσο σημαντική είναι η πολιτική συμμετοχή γενικότερα και ειδικότερα η προσέλευση στις κάλπες, συλλήβδην οι ακροατές αποτελούσαν άτομα που ούτως ή άλλως θα ψήφιζαν. Δεν πείσθηκε το άτομο το οποίο αμφιταλαντευόταν, αφού τα τηλεοπτικά αθύρματα ζούν για τα νούμερα τηλεθέασης, προβάλλοντας έτσι ότι «πουλάει», ενώ ο εκάστοτε πολιτικός αφοσιώθηκε στα του οίκου του και με ποιόν τρόπο αυτός θα μεγαλώσει.
Βέβαια, τα άτομα που παρακολουθούν τηλεόραση συνήθως είναι χαμηλοτέρου μορφωτικού επιπέδου, με επιγέννημα μία συζήτηση αμιγώς για την Ε.Ε. θα ήταν δυσνόητη για αυτά, ενώ προσέτι θα τους απωθούσε, με επακόλουθο τα ποσοστά τηλεθέασης να μειωθούν κατά πολύ. Από την άλλη όμως, καίτοι πραγματοποιήθηκαν εκδηλώσεις για το μέλλον της Ευρώπης, αυτές παρακολουθήθηκαν από άτομα των οποίων η προσέλευσή την Κυριακή ήταν αναμενόμενη. Όθεν δεν λήφθηκαν μέτρα προς αντιμετώπιση της καλπαζούσης αδιαφορίας των πολιτών για τις ευρωεκλογές, ενώ η εμφιλοχώρηση στη πολιτική ατόμων που επιλέχθηκαν για να παίξουν μονάχα τον ρόλο του κράχτη σε διαφορετικά ψηφοδέλτια ηύξησε τη δυσαρέσκεια του εκλογικού σώματος.
Ενδεχομένως όμως, η εικόνα των εκλογών να μάς αξίζει! Μας αξίζει επίσης η ειρωνεία των πολιτικών, που έλεγαν ότι λαμβάνουν δήθεν το πολιτικο μήνυμα της αποχής. Τους συμφέρει! Φανταστείτε να ψήφιζε το σύνολο των εχόντων δικαίωμα στο εκλέγειν, βασικά ας πούμε το 95% γιατί το υπόλοιπο 5% θα έπρεπε πρώτα να αναστηθεί, τι θα συνέβαινε! Θα διαμορφώνονταν κατά τον ίδιο τρόπο τα ποσοστά των κομμάτων; Μάλλον όχι, αν και ακράδαντα ο Μπακογιάννης δεν ηττήθηκε από τον Χάρη Δούκα λόγω της αποχής αλλά λόγω της αλαζονείας ως ακόμη ένα κομμάτι του οικογενειακού πάζλ της υπεροψίας. Οι μικροί θα μεγάλωναν και οι μεγάλοι θα συρρικνώνονταν, δηλονότι η καθεστηκυία τάξη θα ελάμβανε μηνύματα όχι δυσαρέσκειας και απογοήτευσης αλλά θυμού. Η κατάσταση αυτή θα οδηγούσε δήθεν σε κλαυθμό και οδυρμό, όπως θέλουν σήμερα να χαρακτηρίσουν την άνοδο των συντηρητικών κομμάτων, επειδή γνωρίζουν πως οι θέσεις τους διέρχονται υπαρξιακό κίνδυνο.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα ποσοστά των κομμάτων επί του συνόλου του εκλογικού σώματος, τα οποία είναι τα εξής με κατάδηλη νικηφόρο την αποχή (60%): ΝΔ 11,32%, ΣΥΡΙΖΑ 5,97%, ΠΑΣΟΚ 5,12%, ΕΛ. ΛΥΣΗ 3,72%, ΚΚΕ 3,7%, ΝΙΚΗ 1,75%, ΠΛ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ 1,36%, ΦΩΝ. ΛΟΓΙΚΗΣ 1,22%, ΛΟΙΠΑ 5,85%. Δυνάμει του άρθρου 16 παρ. 3 Ν4023/2011 ορίζεται το εξής: «Το αποτέλεσμα δημοψηφίσματος για κρίσιμο εθνικό θέμα είναι δεσμευτικό, όταν στην ψηφοφορία λάβει μέρος τουλάχιστον το σαράντα τοις εκατό (40%) όσων έχουν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους.», ενώ στην παρ. 5: «Το αποτέλεσμα δημοψηφίσματος για ψηφισμένο νομοσχέδιο που ρυθμίζει σοβαρό κοινωνικό ζήτημα είναι δεσμευτικό, όταν στην ψηφοφορία λάβει μέρος τουλάχιστον το πενήντα τοις εκατό (50%) όσων έχουν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους.» Άρα, η δεσμευτικότητα του δημοψηφίσματος έγκειται στη συμμετοχή των πολιτών, πράγμα το οποίο δεν συμβαίνει στις εθνικές εκλογές ή στις ευρωεκλογές, αντικείμενο όμως το οποίο έχει ήδη συζητηθεί ατύπως, αλλά βάσει δικής μου εκτίμησης τούτο γεννά άλλα προβλήματα, όπως η εναλλαγή εξουσίας στις εθνικές εκλογές όταν το απαιτούμενο ποσοστό δεν συγκεντρωθεί ή στις ευρωεκλογές η αποστολή ευρωβουλευτών, όταν πάλι δεν πληρούται η ως άνω προϋπόθεση. Εντούτοις, τα χαμηλά ποσοστά αποχής δύνανται να γεννήσουν αμφισβητήσεις πολιτικής και όχι νομικής νομιμοποίησης των εκάστοτε εκλεγμένων.
Ως έπος ειπείν, η υπερβολική αδιαφορία από πολιτικούς και δημοσιογράφους για ενημέρωση των πολιτών σχετικά με την Ευρώπη έφερε υπερβολικά υψηλά ποσοστά αποχής, τα οποία στο τέλος της ημέρας κανέναν δεν συγκινούν από τους «ελάτε να ψηφίσετε ανεξαρτήτως του τι θα είναι αυτό».
